%0 Journal Article %T تحلیل فضایی مناطق سیل‌زده و سیل‌خیز شهر نورآباد لرستان و مخاطرات آن %J مدیریت مخاطرات محیطی %I انجمن مخاطره شناسی ایران %Z 2423-415X %A رستمی فتح آبادی, محمد %A جعفربیگلو, منصور %A مقیمی, ابراهیم %D 2020 %\ 09/22/2020 %V 7 %N 3 %P 313-329 %! تحلیل فضایی مناطق سیل‌زده و سیل‌خیز شهر نورآباد لرستان و مخاطرات آن %K تحلیل فضایی %K دورۀ بازگشت %K سیلاب %K مخاطرات %K نورآباد لرستان %R 10.22059/jhsci.2020.310534.609 %X سیلاب‌ها از مهم‌ترین مخاطراتی هستند که سبب وارد آوردن خسارات زیادی به نواحی شهری می‌شوند. شهر نورآباد در استان لرستان یکی از شهرهای است که در معرض سیلاب قرار دارد. در این تحقیق به شناسایی مناطق سیل‌زده و همچنین مناطق سیل‌خیز در محدودۀ شهری نورآباد پرداخته شده است. برای شناسایی مناطق سیل‌زده و مناطق مستعد وقوع سیلاب از مدل رقومی ارتفاع ۵ متر، نقشۀ توپوگرافی ۱:۵۰۰۰۰، تصاویر راداری سنتنیل ۱، اطلاعات مربوط به دِبی و ضریب زبری رودخانه به‌عنوان داده‌های تحقیق استفاده شده است. نرم‌افزارهای ARCGIS، HEC-RAS و SNAP نیز ابزارهای تحقیق محسوب می‌شوند. این تحقیق در چهار مرحله انجام گرفت که در مراحل اول و دوم به‌ترتیب با استفاده از تصاویر راداری سنتنیل ۱ و بازدیدهای میدانی، مناطق سیل‌زده در فروردین ۱۳۹۸ مشخص شد. در مرحلۀ سوم، با استفاده از روش HEA-RAS مناطق سیل‌خیز شناسایی شد و در مرحلۀ چهارم، نتایج با هم مقایسه و ارزیابی شد. نتایج ارزیابی مناطق سیل‌زده با استفاده از تصاویر راداری و بازدیدهای میدانی بیانگر آن است که بر اثر سیلاب فروردین ۱۳۹۸، به‌ترتیب ۵۶۲/۰ و ۲۱۲/۱ کیلومتر مربع از محدودۀ شهری با سیلاب مواجه شد. همچنین نتایج به‌کارگیری روش HEC-RAS‌ نیز نشان می‌دهد که ۵۴۲/۱ کیلومتر مربع از محدودۀ شهری نورآباد در معرض وقوع سیلاب با دورۀ بازگشت صدساله قرار دارد. ارزیابی و مقایسۀ نتایج استفاده از روش‌های مختلف بیانگر صحت نتایج به‌دست‌آمده است. در واقع مناطقی که در بازدیدهای میدانی به‌عنوان مناطق مستعد سیلاب شناسایی شده است و در تحلیل تصاویر راداری و نتایج حاصل از روش HEC-RAS، جزء مناطق مستعد سیلاب‌اند، در بازدیدهای میدانی نیز تأیید می‌شوند. بر این اساس، خسارت با دورۀ بازگشت صدساله ممکن است دست‌کم در حدود سه‌برابر خسارت سیلاب 1398 هزینه داشته باشد. پیشنهاد می‌شود که برای کاهش خسارت سیلاب و مدیریت آن، ابتدا برای آزادسازی حریم صدسالۀ رود اقدام شده و سپس سد سیلاب‌گیر در بخش کوهستانی حوضۀ نورآباد احداث شود. %U https://jhsci.ut.ac.ir/article_79101_b846dfe8bf78be9b07bc4b25f4535a87.pdf