معرفی مدلی کیفی برای آموزش شهروندی در مخاطرات محیطی با تکیه بر گرندد تئوری (مطالعۀ موردی: آتش‌سوزی بزرگ)

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دورۀ دکتری مدیریت آموزشی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی‌، بابل، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی‌، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

3 استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

10.22059/jhsci.2022.348842.744

چکیده

فاجعۀ فرو ریختن ساختمان مرتفع پلاسکو در مرکز تهران، همۀ مردم ایران را در بهتی عظیم فروبرد. شدت واقعه هرچند با ابعاد فاجعۀ یازدهم سپتامبر نیویورک قیاس‌پذیر نیست، به لحاظ شکلی و نحوۀ ریزش ساختمان در افکار عمومی جهان، همان فضای وحشتناک و بهت‌آور را تداعی کرد. پیش‌بینی می‌شود که با آموزش شهروندان می‌توان خسارات این‌گونه حوادث را کاهش داد. هدف تحقیق حاضر معرفی مدلی برای آموزش شهروندی در مخاطرات محیطی (بحران‌های آتش‌سوزی بزرگ) با تکیه بر گرندد تئوری است. توسعۀ کمّی فعالیت‌های پژوهشی در جوامع دانش‌بنیان و توسعه‌یافته و در حال توسعه روندی دائمی و مستمر است و تنوع در روش‌های مختلف پژوهشی نیازمند رویکرد جدیدی از روش‌ها و مدل‌های تحقیقاتی است. بنابراین رویکرد تحقیق حاضر از نوع کیفی است. ابزار تحقیق حاضر مصاحبه بود که از پنل نخبگان جمع‌آوری شد. نخبگان انتخاب‌شده در این پژوهش فرماندهان آتش‌نشانی و آسیب‌دیدگان درگیر در بحران ساختمان پلاسکو بودند که از بین آنها 15 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. براساس نتایج مهم‌ترین مقوله‌های استخراج‌شده، نوآوری شرایط توسعۀ آموزش و پیشگیری، مشارکت، فعالیت‌های آموزشی، اثربخشی دوره‌های آموزشی در آتش‌سوزی بزرگ و پیامدهای آن است. طراحی هر طرح جامع آموزش عمومی، فرایندی مشارکتی است که حاصل آن را می‌توان در وجود سیستم کنترل و حفاظت مدون در برابر حریق دید. آموزش شهروندی عمومی و افزایش آگاهی مردم از طریق آموزش شهروندی کوتاه‌مدت، آموزش از طریق رسانه‌های عمومی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها و بروشورهای محلی را مهم‌ترین نمودهای فعالیت‌های پیشگیرانه از حریق دانست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • آذر، عادل؛ و مؤمنی، منصور (1394). آمار و کاربرد آن در مدیریت، تهران: سمت.
  • بهمنی، محمدصادق؛ تندهوش، سارا؛ و بهنام، بهروز (1397). «لزوم آموزش ایمنی و آتش‌نشانی به کودکان»، اولین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی آتش نشانی و ایمنی شهری،تهران،https://civilica.com/doc/855847.
  • پوری‌رحیم، علی‌اکبر (1393). «مدیریت بحران و وظایف نیروهای مسلح در شرایط بروز بلایا و حوادث طبیعی»، سنگر، دورۀ 1، شمارۀ 14، ص 35-25.
  • تقوایی، مسعود؛ و کریمی، هادی (1396). «نقش آموزش و مشارکت شهروندان در کنترل حریق‌های شهری به‌منظور برنامه‌ریزی و مدیریت بحران شهری»، فضای جغرافیایی، دورۀ 11، شمارۀ 36، ص 46-25.
  • خانمحمدی، مجید؛ و محمدی، حسین (1398). «واکاوی آسیب‌پذیری و امنیت خطوط انتقال برق در استان زنجان»، مدیریت مخاطرات محیطی (دانش مخاطرات سابق)، دورۀ 6، شمارۀ 1، ص 81-67.
  • راستی، محسن (1397). «بررسی رابطۀ بین مدیریت دانش و مدیریت بحران در سازمان آتش‌نشانی استان فارس»، ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت نوین حسابداری ایران.
  • ربیعی، علی؛ اردلان، علی؛ و پورحسینی، سمیراالسادات (1392). «ارزیابی کارکرد هماهنگی سازمان‌های مسئول در مدیریت بلایای طبیعی»، حکیم، دورۀ 16، شمارۀ 2، ص 118-107.
  • سعادت، اسفندیار (1396)، مدیریت بحران، دانش مدیریت، دورۀ 11، شمارۀ 0، ص 30-20.
  • صالحیان، علیرضا (1395). «مدیریت در شرایط بحران»، اطلاع‌رسانی مدیریت، دورۀ 0، شمارۀ 33، ص 96-94.
  • صراطی کیش، آذر؛ لطفی عیدویه، جلال‌الدین؛ و نعمتی، آرش (1399). «بررسی ارتباط و اثرگذاری متقابل رفتار شهروندان و آموزش‌های سازمان آتش‌نشانی با تأکید بر مؤلفۀ امداد و نجات (مطالعۀ موردی: سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز)»، نخستین کنفرانس بین‌المللی و ملی معماری و شهرسازی طراحی پایدار و فراگیر برای همکاران.
  • غلامحسینی، اسماعیل (1391). «بررسی نقش و جایگاه ناجا در مدیریت بحران‌های طبیعی (مطالعۀ موردی: بحران سفید (بحران برف 1383 گیلان)»، پژوهش‌های مدیریت انتظامی، دورۀ 7 ،شمارۀ 4، ص 568-549.
  • قلی‌پور، مجتبی (1398). «بلایای طبیعی و امنیت ملی»، نشریۀ پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 25 اردیبهشت 1398، ص 36-12.
  • گودرزی، وحید؛ حسنلو، حمیدرضا؛ و نظری، میلاد (1396). «اثربخشی آموزش‌های شهروندی با رویکرد کاهش حریق و حوادث»، سومین همایش ملی آتش نشانی و ایمنی شهری،تهران، https://civilica.com/doc/743788
  • مطهری، زینب السادات؛ و بهتاش، محمدرضا فرزاد (1394). تبیین اجتماع‌محوری در مدیریت بحران با تأکید بر زلزله (ویرایش 1)، تهران: مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران. دورۀ 13 ،شمارۀ 1
  • موریسی، جرج (1396). مدیریت برمبنای هدف و نتیجه، ترجمۀ مهدی الوانی و فریده معتمدی، چاگ دوم، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • مهرانی، ساسان؛ و اسکندر، هدی (1395). «تبیین مدل‌سازی پارادایم مذاکرات حسابرس- صاحبکار پیرامون گزارشگری مالی»، پژوهش‌های تجربی حسابداری، دورۀ 6 ،شمارۀ 22 ، ص 169-143
  • Anderson, Grate; Franklin, Matte; & Smith, Dimond. (2020). “Investigating the Role of People and Security Forces and Their Cooperation in Controlling the Challenges of Natural Disasters”, Disasters, vol 12, 2(8), pp: 16-29.
  • Chavez, Audrie A.; Duzinski, Sarah V.; Wheeler, Tareka C.; & Lawson, Karla A. (2014).“Teaching safety at a summer camp: Evaluation of a fire safety curriculum in an urban community setting”, Burns, 40(6), pp: 1172-1178.
  • Hsieh, Hsiu-Fang; Shannon, Sarah E.; & Randall, J. Curtis. (2006). “Contradictions and communication strategies during end-of-life decision making in the intensive care unit,Journal of Critical Care,Volume 21, Issue 4,2006,Pages 294-304,ISSN 0883-9441
  • Lehna, Carlee; Coty, Mary-Beth; Fahey, Erin; Williams, Joe; Scrivener, Drane; Wishnia, Gracie; & Myers, John (2015). “Intervention study for changes in home fire safety knowledge in urban older adults Intervention study for changes in home fire safety knowledge in urban older adults”, Burns, 41(6), Science Direct.
  • Muñoz, Viviana Aguilar; Carby, Barbara; Castellanos Abella, Enrique; Dario Cardona, Omar; López-Marrero, Tania; Marchezini, Victor; Meyreles, Lourdes; Olivato, Débora; Trajber, Rachel; & Wisner, Ben (2020). “Success, Innovation and Challenge: School Safety and Disaster Education in South America and the Caribbean”, International Journal of Disaster Risk Reduction: IJDRR, 44 (101395): 101395.
  • Scott, Karen Wilson; & Howell, Dana (2008). “Clarifying Analysis and Interpretation in Grounded Theory: Using a Conditional Relationship Guide and Reflective Coding Matrix”, International Journal of Qualitative Methods, 7(2), pp: 1–15.
  • Strauss, A.; & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
  • Wehn, Uta; Rusca, Maria; Evers, Jaap; & Lanfranchi, Vitavesca (2015). “Participation in Flood Risk Management and the Potential of Citizen Observatories: A Governance Analysis”, Environmental Science & Policy, 48, pp: 225–36.
مدیریت مخاطرات محیطی
دوره 9، شماره 3
مهر 1401
صفحه 241-253

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار