پایش خشکسالی هیدرولوژیک در حوضه آبریز رودخانه شور با استفاده از شاخص خشکسالی جریان رودخانه ای (SDI)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

10.22059/jhsci.2025.399292.888

چکیده

هدف: خشکسالی هیدرولوژیکی بخشی از رژیم طبیعی جریان است اما وقایع شدید و طولانی مدت باعث کاهش جریان آب رودخانه ها و محدودیت استفاده های انسانی و کاهش جریان محیط زیستی از جریان آب خواهد شد. هدف از این تحقیق پایش خشکسالی هیدرولوژیک در حوضه آبریز رودخانه شور با استفاده از شاخص خشکسالی جریان رودخانه ای (SDI) است.

روش پژوهش: در این پژوهش وضعیت خشکسالی هیدرولوژیک در حوضه آبریز رودخانه شور با استفاده از شاخص خشکسالی جریان رودخانه ای (SDI) در مقیاس ماهانه و سالانه طی دوره آماری 2023-1983 محاسبه گردید. برای این منظور از آمار داده های بارش سالانه ایستگاه سینوپتیک مسجدسلیمان و دبی سالانه ایستگاه هیدرومتری دشت بزرگ در حوضه آبریز رودخانه شور استفاده شد. برای تعیین روند تغییرات دبی از آزمون من-کندال استفاده شد.

یافته ها: نتایج روند تغییرات دبی سطح حوضه با آزمون من-کندال نشان دهندة کاهش روند دبی سطح حوضه در سطح معنی داری 95 درصد بوده است. همچنین نتایج شاخص خشکسالی جریان رودخانه ای (SDI) نشان می دهد که در سال های ابتدایی دوره آماری مطالعاتی از سال 1983 تا 1999 معمولاً ایستگاه هیدرومتری دشت بزرگ یا فاقد خشکسالی بوده و یا این که خشکسالی های متناوب ملایم را داشته است، و از سال 2000 تا پایان دوره آماری شدت خشکسالی افزایش یافته است. به طورکلی سال های پایانی دوره با خشکسالی بیشتری همراه می باشد.

نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که در این ایستگاه خشکسالی شدید و بسیار شدید طی دوره آماری مورد بررسی رخ نداده است، و در اغلب موارد خشکسالی ملایم و فاقد خشکسالی می باشد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت مخاطرات محیطی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 14 شهریور 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار