معرفی مدل پیاده‌سازی و ارتقای فرهنگ ایمنی در سازمان‌های پروژه‌محور ساختمانی به‌منظور کاهش مخاطرات صنعت ساختمان

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت پروژه و ساخت، دانشکدة معماری پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران

2 فوق دکتری مدیریت اجرایی از فرانسه، دانشگاه هنر و معماری پارس

چکیده

با وجود پیشرفت‌ فناوری و اجرای اقدامات ایمنی و بهداشت شغلی، صنعت ساختمان در مقایسه با صنایع دیگر، از بخش‌های دارای بیشترین تلفات و آسیب‌دیدگی‌هاست. براساس گزارش‌ها، صنعت ساختمان بیشترین میزان حوادث را بین همۀ صنایع دارد و جدی‌ترین حوادث از لحاظ شدت صدمات در آن اتفاق می‌افتد. این صنعت 7 درصد نیروی کار جهان را در اختیار دارد، اما عامل 30 تا 40 درصد آسیب‌های مرگ‌بار است. بنابر گفتة گورکانلی و مونگن، در کشورهای در حال توسعه، مخاطرات مرتبط با صنعت ساختمان سه تا شش برابر صنایع دیگر است. تحقیقات نشان می‌دهد که سازمان‌ها و شرکت‌هایی که مدیریت ایمنی و سلامت توسعه‌یافته و کاربردی دارند، حوادث و رخدادهای کاری کمتری را تجربه می‌کنند. صنعت ساختمان در حال آگاهی از میزان اهمیت عملکرد مناسب ایمنی در پروژه‌هاست، به همین دلیل نیاز به پیشرفت عملکرد ایمنی در صنعت ساختمان ضروری است. تحقیقات نشان می‌دهند که چه از لحاظ نظری و چه از لحاظ تجربی، بین فرهنگ ایمنی و عملکرد ایمنی، رابطة کیفی و کمی وجود دارد. سازمان می‌تواند با ایجاد جو ایمنی مثبت و سپس خلق فرهنگ ایمنی فعال، عملکرد ایمنی برجسته‌ای از خود نشان دهد. جامع‌ترین راه پیشرفت در دستیابی به فرهنگ ایمنی آموختن گام‌هایی با عنوان اهداف راهبردی برای ارتقای عملکرد ایمنی است که هر مجموعه از گام‌ها به یک نقطۀ عطف سازمانی منتهی می‌شود. بنابراین، در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی داده‌بنیاد و براساس تحقیقات پیشین و مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته با خبرگان، شاخص‌ها و زیرشاخص‌های هر گام استخراج و در شکل یک مدل ارائه می‌شود. در این تحقیق از روش نمونه‌گیری گلوله برفی بهره گرفته شد که در نهایت با اشباع به کفایت داده‌ها رسیده شده است. توجه داشته باشید که این مدل فرمول کاملی نیست، بلکه بیشتر چارچوبی است برای پشتیبانی تصمیم‌گیری که با آن می‌توان تصمیم‌های راهبردی گرفت.

کلیدواژه‌ها


[1].       پیشنمازی، پروانه (1393). «کاربرد نظریة انگیزش حمایتی جاذبة ترس برای ارتقای فرهنگ ایمنی در برابر زلزله»، مدیریت مخاطرات محیطی (دانش مخاطرات سابق) شمارۀ 1، ص 36-25
[2]. Alkaissy, M.; Arashpour, M.; Ashuri, B.; Bai, Y.; & Hosseini, R. (2020). “Safety management in construction: 20 years of risk modeling”, Safety Science, 129, 104805.
[3]. Choudhry, R.M.; Fang, D.; & Sherif, M. (2007). “The nature of safety culture: A survey of the state-of-the-art”, Safety Science, 45, pp: 993-1012.
[4]. Clarke, S.; & Glendon, A. (2016). Ian-Human safety and risk management-CRC Press.
[5]. Fang, D.; & Wu, H. (2013). “Development of a Safety Culture Interaction (SCI) model for construction projects”, Safety Science, 57, pp: 138–149.
[6]. Feng, Y.; Zhang, S.; & Peng, W. (2015). Factors influencing workplace accident costs of building projects. Saf. Sci. 72, pp: 97-104.
[7]. Filho, A.P.G.; & Waterson. P. (2018). “Maturity models and safety culture: A critical review”, Journal of Safety Science, pp: 193-211.
[8]. Gong, Y. (2019). “Safety culture among Chinese undergraduates: A survey at a university”, Safety Science, 111, pp: 17-21.
[9]. Health and Safety Executive (2013). Health and Safety in Construction in Great Britain: Work-Related Injuries and Ill Health Retrieved 23 July 2014, from http://www .hse.gov.uk/statistics/industry/construction/construction.
[10].            Health and Safety Executive (2018). Industries. Available online at: < http://www.hse. gov.uk/statistics/industry/ > (Access 27/12/2018).
[11].            Høyland, S.A.; Skotnes, R. ø., Holte, K.A., (2018). “An empirical exploration of the presence of HRO safety principles across the health care sector and construction industry in Norway”, Saf. Sci. 107, pp: 161-172.
[12].            Jin, R.; Zou, P. X.; Piroozfar, P.; Wood, H.; Yang, Y.; Yan, L.; & Han, Y. (2019). “A science mapping approach based review of construction safety research”, Safety Science, 113, pp: 285-297.
[13].            Kim, Ng. K.; Abdul Rahim, N.F.; Iranmanesh, M.; & Foroughi, B. (2019). “The role of the safety climate in the successful implementation of safety management systems”. Safety Science, 118, pp. 48-56.
[14].            Machfudiyanto, R.A.; Latief, Y.; Sagita, L.; & Suraji, A. (2020). “Identification of institutional safety factors affecting safety culture in construction sector in Indonesia”, Earth and Environmental Science, 426, 012031.
[15].            Nik, F.; Nik, H.; Noor, A.; Amirah, A.H. (2020). “Exploratory factor analysis of safety management commitment and safety administration in the context construction industries”, ASIAN PEOPLE JOURNAL, VOL 3(1), pp: 132-140.
[16].            Safe Work Australia. (2013). "Construction Fact Sheet Retrieved 23 July 2014, from http://www.safeworkaustralia.gov.au/sites/swa/about/publications/pages/ fs2010constructioninformationsheet.
[17].            Statista (2018). Total employed persons in the U.S. in 2017, by industry (in 1000). Available online at: < https://www.statista.com/statistics/200143/employment-inselected-us-industries/ > (Access 27/12/2018).
[18].            Stemn, E.; Bofinger, C.; Cliff, D.; & Hassall, M.E. (2019). “Examining the relationship between safety culture maturity and safety performance of the mining industry”, Safety Science, 111, pp: 17-21.
[19].            Stranks. J. (2008). Human Factors and Behavioural Safety-Butterworth-Heinemann.
[20].            United States Department of Labor (2018). Commonly Used Statistics. Available online at: < https://www.osha.gov/oshstats/commonstats.html > (Access 26/12/2018).
[21].            Wang, B.; & Wu. C, (2019). “Safety culture development, research, and implementation in China: An overview”, Journal of Progress in Nuclear Energy”, pp: 289-300.
[22].            Zou, P.X.W.; Sunindijo, R.Y. (2015). Strategic Safety Management in construction and engineering, Wily- Blackwell.