کاهش مخاطرات اجتماعی زنان معتاد با استفاده از روش ترکیبی ورزش و مکمل

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکدۀ تربیت بدنی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی گرایش تغذیۀ ورزشی، دانشکدۀ تربیت بدنی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مقدمه و هدف سلامت فردی و اجتماعی زنان معتاد با استفاده از ورزش و مکمل تا کنون بررسی نشده است، هدف این تحقیق کاهش مخاطرات اجتماعی زنان معتاد با استفاده از روش ترکیبی ورزش و مکمل است. در یک طرح تحقیقی نیمه‌تجربی از بین زنان معتاد به مت‌آمفتامین و هروئین با میانگین سن 7/6±34/28 سال، وزن 24/10±06/62 و شاخص تودۀ بدنی 93/2±10/24 از کمپ ترک اعتیاد، 32 نفر به‌صورت داوطلبانه انتخاب و با تخصیص تصادفی به چهار گروه تمرین، تمرین+ مکمل (ویتامین D)، مکمل و  کنترل تقسیم شدند. گروه تمرینی، تمرین مقاومتی را با شدت 40 تا 70 درصد 1RM  به مدت 18 تا 28 دقیقه و تمرینات هوازی را با شدت 50-70% ضربان قلب ذخیره به مدت 12 تا 30/37 دقیقه و سه جلسه در هفته به مدت هشت هفته اجرا کردند. قبل و بعد از پروتکل تمرینی و مکمل‌دهی، نمونه خونی به‌منظور اندازه‌گیری نیمرخ لیپیدی و پرسشنامه ولع مصرف اندازه‌گیری شد. آزمون شاپیروویلک برای بررسی توزیع طبیعی داده‌ها و آزمون آنوا و آزمون تعقیبی بونفرونی برای مقایسه گروه‌ها در سطح معنا‌داری 05/0α< استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سطح کلسترول،LDL   و تری‌گلیسرید در گروه‌های تمرین + مکمل نسبت به گروه‌های دیگر کاهش معنا‌داری و سطح HDL افزایش معنا‌داری داشت (05/0>P). همچنین در ولع مصرف، بهبود معنا‌داری در گروه‌های تمرین و تمرین+مکمل نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0>P ).  اما در گروه مکمل نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا‌داری مشاهده نشد (05/0<P).  نتیجه این که ترکیب ورزش و مکمل می‌تواند به‌منظور بهبود سلامت فردی، بهبود نیمرخ لیپیدی و کاهش مخاطرات اجتماعی در زنان معتاد به‌کاربرده شود.

کلیدواژه‌ها


جان‌محمدی، پریسا؛ جفاری، فرهنگ؛ محمدی فارسانی، غلامرضا؛ شب‌بیدار، سکینه؛ و حائری مهریزی، علی‌اصغر (1399). «هورمون پاراتیروئید و 25-هیدروکسی ویتامین D در ارتباط بین کلسیم، پروتئین و ویتامین D و چربی و پروفایل لیپید در بیماران با دیابت نوع 2 واسطه نیستند: یک رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری»، تحقیقات تغذیۀ بالینی، دورۀ 9، شمارۀ 4.
[2]. جمیلیان، حمیدرضا؛ امیرانی، الهه؛ میلاجردی، علیرضا؛ کلاهدوز، فریبا؛ میرزایی، حامد؛ زارودی،  مارسا؛ قادری، امیر؛ و عاصمی، ذات‌الله (1398). «اثرات مکمل ویتامین D بر سلامت روان و نشانگرهای زیستی التهاب و استرس اکسیداتیو در بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی: یک بررسی سیستماتیک و فراتحلیل آزمایش‌های کنترل‌شدۀ تصادفی«، پیشرفت در عصب روانپزشکی و روانپزشکی بیولوژیکی، دورۀ 94.
[3]. دادوند، سیده شیوا؛ و دریانوش، فرهاد (1396). «اثر یک دوره تمرینات هوازی بر سطوح خونی سروتونین و اندورفین و کاهش افسردگی زنان معتاد به مواد مخدر«، دانشور پزشکی: مجلۀ تحقیقات اساسی و بالینی، دورۀ 24، شمارۀ 129، ص 56-49.
[4]. شاهرخی صبور، نوید (1399). «بررسی اثر مادة مخدر مورفین بر اسپرماتوژنز، FSH، LH، تستوسترون و فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون«، فصلنامۀ علمی تخصصی دانش انتظامی همدان، دورۀ 7، شمارۀ 2، ص 94-75.‌
[5].  قادری، امیر؛ بنفشه، حمیدرضا؛ مؤتمن، مریم؛ رسولی آزاد، مراد؛ بهمنی، فرشته؛ و عاصمی، ذات‌الله (1396). «آزمایش بالینی اثرات مکمل ویتامین D بر علائم روان‌شناختی و پروفایل‌های متابولیکی در بیماران تحت درمان با متادون«، پیشرفت در عصب روانپزشکی و روانپزشکی بیولوژیک، شمارۀ 79، ص 89-84
[6].  قادری، امیر؛ بنفشه، حمیدرضا؛ آقاداود، عصمت؛ غلامی، مصطفی؛  عاصمی، ذات‌الله؛ و مصداقی‌نیا، اعظم (1399). «اثرات مکمل ویتامین D بر علائم ترک و بیان سیتوکین‌های التهابی و انسولین در بیماران تحت درمان نگهدارندۀ متادون: یک آزمایش تصادفی، دوسوکور و کنترل‌شده با دارونما«، مجلۀ روانپزشکی و علوم رفتاری ایران، دورۀ 14، شمارۀ 1.
[7].  قربانی، ابراهیم (1398). «بررسی نقش برنامه‌های فرهنگی-ورزشی در پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر زنان مورد مطالعه: زنان شهرستان ارومیه»،  فصلنامۀ علمی پیشگیری از جرم، شمارۀ 52، ص 186-163.‌
[8]. کاظمی، فهیمه؛ ابراهیم، خسرو؛ و زاهدی اصل، صالح  (1394). «تأثیر تمرین هوازی بر غلظت پلاسمایی اپلین و مقاومت به انسولین در موش صحرایی دیابتی نوع 2«، مجلۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دورۀ 36، شمارۀ 3، ص 67-62.
[9]. مقیمی، ابراهیم (1394)، دانش مخاطرات (برای زندگی با کیفیت بهتر)، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
[10].  وکیلی، جواد؛  و لیلا حسین پور (1395). «تأثیر 8 هفته تمرین هوازی همراه با مصرف چای سبز بر عوامل خطرساز قلبی عروقی در زنان چاق«، مطالعات عملی علوم زیستی در ورزش، دورۀ 3، شمارۀ 5، ص 88-78.
[11]. Alkhatib, A.J. (2014). The Relationship Between Vitamin D Deficientcy With Deprission and Addiction:Review Article Journal Of BRITISH BIOMEDICAL BULLETIN, 10(24), pp. 1857-7881.
[12]. Ashdown-Franks, G.; Firth, J.; Carney, R.; Carvalho, A.F.; Hallgren, M.; Koyanagi, A.; Rosenbaum, S.;Schuch, F.B.; Smith, L.; Solmi, M.; & Vancampfort, D. (2020). Exercise as medicine for mental and substance use disorders: a meta-review of the benefits for neuropsychiatric and cognitive outcomes. Sports Medicine50(1), pp.151-170.
[13].  Boettcher, B.; Seeber, B.; Leyendecker, G.; & Wildt, L. (2017). Impact of the opioid system on the reproductive axis. Fertility and sterility108(2), pp.207-213.
[14]. Chen, P.H.; Huang, M.C.; Lai, Y.C.; Chen, P.Y.; & Liu, H.C. (2014).  "Serum brain‐derived neurotrophic factor levels were reduced during methamphetamine early withdrawal.  " Addiction biology19(3), pp.482-485.
[15]. Davenport, M.H.; Ruchat, S.M.; Poitras, V.J.; Garcia, A.J.; Gray, C.E.; Barrowman, N.; Skow, R.J.; Meah, V.L.; Riske, L.; Sobierajski, F.; & James, M. (2018). Prenatal exercise for the prevention of gestational diabetes mellitus and hypertensive disorders of pregnancy: a systematic review and meta-analysis. British journal of sports medicine52(21), pp.1367-1375.
[16]. Farrell, M.R.; Schoch, H.; & Mahler, S.V. (2018). Modeling cocaine relapse in rodents: Behavioral considerations and circuit mechanisms. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry87, pp.33-47.
[17]. Hardy, R.; Fani, N.; Jovanovic, T.; & Michopoulos, V. (2018). Food addiction and substance addiction in women: Common clinical characteristics. Appetite120, pp.367-373.
[18]. Hajebi, A.; Motevalian, S.A.; Rahimi-Movaghar, A.; Sharifi, V.; Amin-Esmaeili, M.; Radgoodarzi, R.; & Hefazi, M. (2018). Major anxiety disorders in Iran: prevalence, sociodemographic correlates and service utilization. BMC psychiatry18(1), pp.1-8.
[19]. Kapravelou, G.; Martínez, R.; Nebot, E.; López-Jurado, M.; Aranda, P.; Arrebola, F.; Cantarero, S.; Galisteo, M.; & Porres, J.M. (2017). The combined intervention with germinated Vigna radiata and aerobic interval training protocol is an effective strategy for the treatment of Non-Alcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD) and other alterations related to the metabolic syndrome in Zucker rats. Nutrients9(7), p.774.
[20]. Karkhah, A.; Ataee, R.; & Ataie, A. (2017). Morphine pre-and post-conditioning exacerbates apoptosis in rat hippocampus cells in a model of homocysteine-induced oxidative stress. Biomedical reports7(4), pp.309-313.
[21]. Koob, G.F. (2020). Neurobiology of opioid addiction: opponent process, hyperkatifeia, and negative reinforcement. Biological psychiatry87(1), pp.44-53.
[22]. Perez de los Cobos, J.; Alcaraz, S.; Verdejo-Garcia, A.; Munoz, L.; Sinol, N.; Fernández-Serrano, M.J.; Fernández, P.; Martinez, A.; Duran-Sindreu, S.; Batlle, F.; & Trujols, J. (2020). Factors associated with the absence of cocaine craving in treatment-seeking individuals during inpatient cocaine detoxification. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, pp.1-12.
[23]. Makariou, S.E.; Elisaf, M.; Challa, A.; Tellis, C.C.; Tselepis, A.D.; & Liberopoulos, E.N. (2019). No effect of vitamin D administration plus dietary intervention on emerging cardiovascular risk factors in patients with metabolic syndrome. Journal of Nutrition & Intermediary Metabolism16, p.100093.
[24]. Radfar, M.; Ghavami, H.; Namazpoor, J.; & Khalkhali, H.R. (2019). Lapse and craving prevention in methadone maintenance treatment, applying continuous care model: a randomized clinical trial. Anadolu Psikiyatri Dergisi20(2), pp.117-124.
[25]. Sudhir, P.M. (2018). Cognitive behavioural interventions in addictive disorders. Indian journal of psychiatry60(Suppl 4), pp.64-79
[26]. Tahamtan, A.; Tavakoli-Yaraki, M.; Mokhtari-Azad, T.; Teymoori-Rad, M.; Bont, L.; Shokri, F.; & Salimi, V. (2016). Opioids and viral infections: a double-edged sword. Frontiers in microbiology7, p.970.
[27]. Wang, K.; Luo, J.; Zhang, T.; Ouyang, Y.; Zhou, C.; & Lu, Y. (2019). Effect of physical activity on drug craving of women with substance use disorder in compulsory isolation: mediating effect of internal inhibition. Frontiers in psychology10, pp.19-28.
[28]. Zheng, Y.; Lu, X.; & Ren, W. (2019). Profiling Chinese university students’ motivation to learn multiple languages. Journal of Multilingual and Multicultural Development40(7), pp.590-604.
[29]. Zhu, D.; Dai, G.; Xu, D.; Xu, X.; Geng, J.; Zhu, W.; Jiang, X.; & Theeboom, M. (2018). Long-term effects of Tai Chi intervention on sleep and mental health of female individuals with dependence on amphetamine-type stimulants. Frontiers in psychology9, p. 1476