ارزیابی و تحلیل هم استنادی مفاهیم مخاطره، انسان و محیط از سال 1985 تا 2020

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استاد برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

2 دانشیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

3 دانش‌آموختۀ پسادکتری دانشگاه اصفهان و دانشگاه شهید باهنر کرمان

10.22059/jhsci.2024.371954.813

چکیده

مخاطرات دانشی چندوجهی است که ریشه در انسان، فعالیت‌های انسانی و محیط طبیعی داشته و اثر مهمی در توسعۀ جوامع انسانی و محافظت از آنها در برابر بلایا دارد و به همین علت به‌منزلۀ دانشی بین‌رشته‌ای مورد توجه محققان علوم مختلف بوده است. این پژوهش سعی دارد با استفاده از داده‌های موجود در پایگاه اطلاعاتی Web Of Science و به کمک نرم‌افزار سایت‌اسپیس، سیر تحول مفاهیم مرتبط با دانش مخاطرات را با استفاده از روش هم‌استنادی ارزیابی و تحلیل کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مفاهیم ریسک، مخاطره، تغییرات اقلیمی و آسیب‌پذیری دارای بیشترین تکرار؛ واژه‌های ارزیابی ریسک، در معرض خطر بودن و مدیریت دارای بیشترین پایایی؛ و کلیدواژه‌های تغییرات اقلیمی و بحران دارای بیشترین مقدار شکوفایی هستند. همچنین خوشه‌بندی سیر تحولات فکری پژوهشگران از تحلیل شاخص مرکزیت نشان می‌دهد که آنها پنج مرحلۀ فکری را پشت سر گذاشته‌اند. گرایش کلی پژوهش‌ها به مخاطرات و مدیریت مخاطرات، مباحث مربوط به تغییرات اقلیمی و مخاطرات ناشی از این تغییرات، مخاطرات بیولوژیک ناشی از عوامل بیماری‌زا، محیط و مخاطرات محیطی و در نهایت مباحث مربوط به ریسک و بلایای طبیعی از مهم‌ترین موارد سیر تحولات فکری بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Brandes, U. (2001). A faster algorithm for betweenness centrality, Journal of Mathematical Sociology, 25(2): 163-177. https://doi.org/10.1080/0022250X.2001.9990249.
  • Badri, S. A., Tahmasbi, S., Hajari, (2021). Sciento-metrics Approach to Disaster Resilience Studies in Iran. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards, 8(3): 33-52.. Doi:10.52547/jsaeh.8.3.33 (In Persian).
  • Chen, C. (2004). Searching for intellectual turning points: Progressive Knowledge Domain Visualization. Proceedings of the National Academy of Sciences, 101(sup.l), 5303–5310. https://doi.org/10.1073/pnas.0307513100.
  • Chen, C., Chen, Y., Horowitz, M., Hou, H.; Liu, Z., & Pellegrino, D. (2009). Towards an explanatory and computational theory of scientific discovery. Journal of Informetrics, 3(3), 191–209. https://doi.org/10.1016/j.joi.2009.03.004.
  • Chen, D., Bi, B., Luo, Z. H., Yang, Y. W., Webber, M., & Finlayson, B. (2018). A scientometric review of water research on the Yangtze River, Applied Ecology and Environmental Research, 16, No. 6, 7969-7987. DOI: http://dx.doi.org/10.15666/aeer/1606_79697987.
  • Daniali,, Naghshineh, N., & Fadai, G. (2017). Co-word mapping of Image Retrieval based on Web of Science-Indexed Papers. Caspian Journal of Scientometrics; 4(2): 53-61. http://cjs.mubabol.ac.ir/article-1-140-fa.html. (In Persian).
  • Daniali,, & Naghshineh N. (2014). Co-citation map of outstanding authors in the field of image retrieval. Caspian Journal of Scientometrics; 1(2), 66-73. Doi:10.22088/acadpub.BUMS.1.2.66. (In Persian).
  • Delsooz, S., Mahmoodi, T., Ramesht, M. H., & Entezary, M. (2014). Concept of Time and Forecasting Techniques of Natural Hazards. Environmental Management Hazards, 1(1), 97-109. doi: 10.22059/jhsci.2014.52620. (In Persian).
  • Fang, Y., & Yin, B.; Wu. (2017). Climate change and tourism: a scientometric analysis using CiteSpace, Journal of Sustainable Tourism, 26(1), 108-126. https://doi.org/10.1080/09669582.2017.1329310.
  • Freeman, L.C. (1977). A set of measuring centrality based on betweenness. Sociometry, 40(1), 35–41. https://doi.org/10.2307/3033543.
  • Hassanzadeh, M., & Khodadoust, R. (2012). Dimensions of Iranian International Co-authorship Network in the Field of Nanotechnology. Journal of Science and Technology Policy, 5(1), 31-44. Doi:1001.1.20080840.1391.5.1.4.8. (In Persian).
  • Khasseh, A. A., & Soheili, F. (2018). Tracing the Landscape of Research in Scientometrics and Related Metric Areas. Iranian Journal of Information Processing and Management, 33(3), 941-966. Doi: 10.35050/JIPM010.2018.036. (In Persian).
  • Khosravi, G. (2017). Terminology, the Key of Environmental Hazard Management. Environmental Management Hazards, 4(4), 347-366. https://doi: 10.22059/jhsci.2018.246140.295. (In Persian).
  • Kleinberg, J. (2002). Bursty and hierarchical structure in streams, Data Mining and Knowledge Discovery, 7(4), 373- 397. https://doi.org/10.1023/A:1024940629314
  • Law, J., Rip, A; Callon, M. (1986). Mapping the dynamics of science and technology: Sociologoy of sience in the real world. London: The Macmillan Press, 1, td.
  • Liu, J., Li, J., & Fan, C. (2020). A bibliometric study of pool fire related publications. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 63(10). DOI: 10.1016/j.jlp.2019.104030.
  • Mahmoodi Mohammad Abadi, T., & Ghazanfarpour, H. (2023). A co-citation analysis and study of the relationship between poverty and justice from 1985 to 2019. Iranian Pattern of Progress, 11(1), Dor: 47-65. 23295599.1402.11.1.14.5 (In Persian).
  • Makkizadeh, F., & Ebrahimi, V. (2018). Scientific Mapping of Risk Management Field in ISC. Emergency Management, 6(2), 105-117. Dor: 1001.1.23453915.1396.6.2.9.3 (In Persian).
  • Rahdan Mofrad, M., Ramesht, M. H., & Saffari, A. (2019). Co-citation Analysis of Human-Environment Relationship in Geomorphology from 1970 to 2018. Physical Geography Research, 51(4), 733-760. doi: 10.22059/jphgr.2019.290658.1007447. (In Persian).
  • Ramsht, M.H, & Mohammadian, E. (2021). Theoretical ideas in geomorphology, Tehran, University Publishing Center, first edition, 216. (In Persian).
  • Rana, I. A. (2020). Disaster and climate change resilience: A bibliometric analysis. International Journal of Disaster Risk Reduction, 50(101839). DOI: 10.1016/j.ijdrr.2020.101839.
  • White, D. H., & McCain W. K. (1998). Visualizing a discipline: an author co-citation analysis of information science, Journal of the American Society for Information Science, 49(4), 327–355. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(19980401)49:4<327:AID-ASI4>3.0. C O;2-4.
  • Wu, J.; Wu, X., & Zhang, J. (2019). Development Trend and Frontier of Storm Water Management (1980–2019), A Bibliometric Overview Based on CiteSpace, Water, 11(9): 1-22. https://doi.org/10.3390/w11091908.
  • Xie, P. (2015). Study of international anticancer research trends via co-word and document co-citation visualization analysis, Scientometrics, 105(1): 611-622. https: //doi.org /10.1007/ s11192-015-1689-0.
  • Zare, M., & Moghimi, E. (2023). Hazards typology in hazards science (Does hazards sciences have special types?). Environmental Management Hazards, 9(4), 383-390. doi: 10.22059/jhsci.2023.356665.770. (In Persian).
مدیریت مخاطرات محیطی
دوره 10، شماره 4
دی 1402
صفحه 309-324

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار