تحلیل اسطوره ای مخاطرات

نوع مقاله : پژوهشی بنیادی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه تهران

2 دانشیار فلسفه، دانشگاه تهران

چکیده

  انسان همواره در پی شناخت پدیده‌های مخاطره‌آمیز محیط اطراف زندگی بوده است. افراد و جوامع همواره به رابطة معنادار بین پدیده‌ها معتقد بودند و بیشتر از طریق احساس و تصورات ذهنی آنها را درک می‌کردند. درک تطور این شناخت یک ضرورت است. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، ارتباط و هماهنگی شناخت اسطوره‌ای با پدیده‌های مخاطره‌آمیز است. در این راستا به این پرسش پاسخ می‌دهیم که چرا مخاطرات اسطوره‌ای تفسیر می‌شدند و چرا تفسیر اسطوره‌ای مخاطره‌های طبیعی و انسانی بین جوامع مختلف، متفاوت بوده است. از‌این‌رو در نوع تفسیر اسطوره‌ای پدیده‌ها، نگرش‌های متفاوتی پدید آمده است. این مقاله با استفاده از روش قیاسی و استقرایی و از طریق مطالعات کتابخانه‌ای تهیه شده است. به‌نظر می‌رسد تبیین اسطوره‌ای، نوعی نگرش برای تفسیر انسانی از مخاطرات است. در این نگرش، انسان از علل علمی رخدادها اطلاعی ندارد و قادر به تفسیر علمی نیست‌؛ همچنین در آن جنبة عقلانی (منطقی) کمتر مشاهده می‌شود‌. چنین تفسیری شامل پنداشت‌ها، باورها و داستان‌هایی است که تنها در محدودة تاریخ گذشته است. هرچند در حال حاضر نیز به‌شکل مدرن خود را ظاهر می‌سازد، آنچه در اسطوره گذشته و حال بازتاب داده شده، پاسخ به نیازها، دلهره‌ها، آرزوها و خواست‌های انسان است؛ انسانی که دیگر ابزارهای تشخیص وی هنوز به مرحله‌ای از بلوغ نرسیده است که خود را بی‌نیاز از اسطوره بداند. در این مقاله تلاش می‌شود که به‌نحوی این نگرش بررسی شود. 

کلیدواژه‌ها


1-            ا. ای. تیلر 1391، سقراط. ترجمه: مهدی کهندانی. ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، فرهنگ بدوی
2-            آریستوفانوس، 1392. ابرها. ترجمه: رضا شیرمرز. قطره.
3-            افلاطون، 1390، آپولوژی، ترجمه: جاوید جهانشاهی. پرسش.
4-            افلاطون، 1390، فیدون، ترجمه: جاوید جهانشاهی. پرسش.
5-            افلاطون 1390، واپسین روزهای سقراط، ترجمه: جاوید جهانشاهی. پرسش.
6-             آیسخولوس1390، پارسیان. ترجمه عبداله کوثری. نشر نی.
7-            بولتون. لسلی،1393، اسطوره شناسی یونان و روم. ترجمه: آرمان صالحی، کتاب پارسه. ،ص185
8-            پوپر، 1368، حدس‌‌ها و ابطال‌ها، ترجمه احمد آرام، شرکت سهامی انتشار.
9-            پورداود، ابراهیم. 1307، بخش نخست از هرمزد یشت تا خورشید یشت با متن اوستایی. بمبئی.
10-        تاریخ تمدن.1350، ویل دورانت. ترجمه: امیرحسین آریان‌پور، فتح‌اله مجتبایی، هوشنگ پیرنظر. ناشر: علمی فرهنگی. ، ج 1 مصر: 232-200
11-        تئوگونی؛ هسیود {هزیود}، 1392، انتشارات دانشگاه تهران.
12-        سگال، رابرت آلن، 1389. اسطوره. ترجمه: فریده فرنود‌فر. بصیرت :19-18
13-        فردوسی، ابوالقاسم، 1345. شاهنامه، تصحیح ژول مول. جلد چهارم. شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
14-        فشنگ‌ساز، نیلوفر، 1388، اساطیر یونانی و صور فلکی. سبزان.
15-        کتاب مقدس، عهد عتیق. ناشر: انجمن کتب مقدسه در میان ملل: 15-3
16-         کریتو. 1390 افلاطون. ترجمه: جاوید جهانشاهی. پرسش.
17-        گوتفرید، مارتین. 1390 سقراط. ترجمه: محمود عبادیان. هرمس.
18-         مراقبی، غلامحسین. 1371 نگرشی بر شجره‌سازی و تحریف تاریخ. مجلة بررسی‌های تاریخی ایران‌. شمارة یکم.
19-         مقیمی، ابراهیم، 1393، دانش مخاطرات، انتشارات دانشگاه تهران
20-        مقیمی، ابراهیم، 1393، فلسفه تغییرات محیط، انتشارات دانشگاه تهران: 10-3
21-        مول، ژول،  1345، شاهنامه فردوسی. ناشر: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی: 5
22-        میرمحمدی، کیوان، 1393، جستاری در تراژدی یونان. علمی فرهنگی.
23-        هاکس، جیمز، 1349، قاموس کتاب مقدس. چ. ظهوری: 541.
24-        هراکلیتوس، 1390، فیلیپ ویل رایت. ترجمه: فریدالدین رادمهر. چشمه.
25-        هومر، 1385، ایلیاد/ اودیسه، ترجمه سعید نفیسی، انتشارات علمی و فرهنگی.
26-         ویتگنشتاین، لودویگ، 1393، رسالة منطقی - فلسفی.. ترجمه: سروش دباغ. هرمس.
 
27-               Alain Sournia, Voyage en Pays Presocratique. Galimard. 2007. P.123
28-              Nicholass Bunnin , Ji Yuan Yu. 2004. p. 402