مدیریت پوشش اخبار مخاطرات هواشناسی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت رسانه، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

چکیده

این تحقیق با هدف شناخت چگونگی پیش‌بینی «رویدادهای عادی و مخاطره‌آمیز جوّی» در سازمان هواشناسی و شناخت نحوۀ پوشش خبری آنها در سازمان صداوسیما به روش «تحلیل محتوا» در بخش‌های خبری: استانی، ساعت 21:00 شبکۀ یک سیما و ساعت 13:00 شبکۀ خبر در سال‌های 1393، 1394 و 1395 انجام گرفت و نتایج آن (پیش‌بینی و پوشش رویدادهای عادی و مخاطره‌آمیز) با هم مقایسه شد. همچنین برای ارائۀ راهکارهای عملی، به روش «پیمایش» نظر کارشناسان هواشناسی و سردبیران خبر در خصوص مدیریت پوشش اخبار جوی گردآوری شد. نتایج نشان داده است ادبیات و واژگان در حدود نیمی از گزارش‌های هواشناسی بخش‌های خبری در مورد وقایع مخاطره‌آمیز، «حساس‌کننده و هشدارآمیز» نبوده‌اند. 22 درصد از رویدادهای بحرانی، در اطلاعیه‌های سازمان هواشناسی پیش‌بینی‌نشده و 33 درصد از گزارش‌های هواشناسی بخش‌های خبری با آنچه در اطلاعیه‌ها پیش‌بینی‌شده، تطابق نداشته است. در 5/92 درصد از گزارش‌های هواشناسی بخش‌های خبری، از کارشناسان برای آموزش به مردم و صاحبان مشاغل در معرض بحران استفاده نشد. پیش‌بینی‌های 5/58 درصد از مخاطرات همانند رویدادهای عادی در اولویت آخر بخش‌های خبری و با مدت زمان تقریباً مشابه (55 درصد از گزارش‌های هواشناسی رویدادهای عادی و حدود 47 درصد از رویدادهای بحرانی در مدت زمانی از یک تا دو دقیقه) پخش شدند. بررسی تحقیقات و مطالعات در زمینۀ موضوع تحقیق نشان می‌دهد که مطالعه‌ای در خصوص پوشش خبری مخاطرات و بحران‌های جوی در تلویزیون جمهوری اسلامی صورت نگرفته است؛ ازاین‌رو مقاله حاضر از حیث موضوع، کاری نو و بدیع محسوب می‌شود. 
 
 

کلیدواژه‌ها


  1.  

    1. بیرو، آلن (1370). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمة باقر ساروخانی، تهران: کیهان: 73.
    2. پرتال وزارت کشور. انتقاد وزیر کشور از صداوسیما. بازیابی در تاریخ 27/5/94 از:www.moi.ir

     

    1. خبرگزاری ایسنا. آمار تلفات توفان و سیل به نقل از استاندار مازندران. بازیابی در تاریخ 14/6/95 از:www.isna.ir

     

    1. خرسند، مسعود (1387). روزنامه‌نگاری بحران؛ رسانه‌ها و حوادث غیرمترقبه. تهران: فصلنامة رسانه: 14-12.

     

    1. دادگران، محمد (1385). مبانی ارتباطات جمعی. تهران: مروارید: 106.

     

    1. دهقان، علیرضا (1391). گفتگو درباره نظریه مسئولیت اجتماعی رسانه‌ها. بازیابی در تاریخ 29/6/94 از:www.hamshahritraining.ir

     

    1. ساروخانی، باقر (1371). جامعه‌شناسی ارتباطات؛ تهران: اطلاعات: 65.

     

    1. سایت بحران نیوز، انتقاد معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران از صداوسیما. بازیابی در تاریخ 28/6/94 از: www.bohrannews.com

     

    1. سورین، ورنر؛ تانکارد، جیمز (1384). نظریه‌های ارتباطات، ترجمه علی‌رضا دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران: 220.

     

    1. شریفی، طیبه (1389). بررسی نقش رسانه‌های محلی در مدیریت بحران‌های طبیعی (مورد سیل) در استان گلستان از دیدگاه روزنامه‌نگاران استان. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

     

     

     

    1. فرهنگ لغات آنلاین. بازیابی در تاریخ 30/6/94 از: www.vajehyab.com

     

    1. معتمدنژاد، کاظم (1385). وسایل ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی: 5.

     

    1. مهدی‌زاده، سیدمحمد (1392). نظریة برجسته‌سازی توسط رسانه‌ها. بازیابی در تاریخ 8/6/94 از:www.rasekhoon.net

     

    1. مقیمی، ابراهیم (1393). دانش مخاطرات برای زندگی با کیفیت بهتر و محیط پایدارتر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

     

    1. مقیمی، ابراهیم (1393). چرا دانش مخاطرات؟(1) (تعریف و ضرورت). فصلنامة علمی– پژوهشی مدیریت مخاطرات محیطی (دانش مخاطرات)، سال اول، شمارة اول.

     

    1. مهدی‌زاده، سیدمحمد (1389). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: همشهری: 58، 90.

     

     

    1. نصراللهی، اکبر (1389). مدیریت پوشش خبری بحران در رسانه‌های حرفه‌ای. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها: 44، 224، 245، 283 و 474.

     

     

     

    1. نصراللهی، اکبر (1393). راهنمای پوشش خبری در رسانه‌ها. تهران: خبرگزاری فارس: 57، 119.

     

    1. نصراللهی، اکبر (1394). بحران در مدیریت بحران. روزنامة جام جم. شمارة 4273. بازیابی در تاریخ 9/6/94 از: www.jamejamonline.ir

     

     

    20 -Barnes, M.D.; Hanson, C.L.; Len, N.; Meacham, A.T. & McIntyre, E.(2008). Analysis of Media Agenda Setting during and after Hurricane Katrina, American Journal of Public Health, 98, 4, p. 604. DOI: 10.2105/AJPH.2007.112235

     

     

     

    21- Boczkowski, Pablo J.  & Mitchelstein, Eugenia (2013). The News Gap: When the Information Preferences of the Media and the Public Diverge. ISBN: 9780262528269

     

    22-Gruning. J. E, (1992). Excellence in Public relations and communication management. Lawrence Erlbaum Associates, NewJersey , P. 45. ISBN: 1136691758, 9781136691751

     

     

    23- Kaklauskas, A.; Amaratunga, D. & Haigh, R. (2009). Knowledge Model for Post-Disaster Management. International Journal of Strategic Property Management, 13, p. 117-128. DOI: 10.3846/1648-715X.2009.13.117-128

     

    24- Moeller, S.D. (2006). Regarding the pain of others: Media, bias and the coverage of international disasters. Journal of International Affairs, 59, 2, p. 173-196. ISBN: 0203835956, 9780203835951

     

    25-Oxford advanced learners dictionary (1995). oxford: oxford university press. P.276

     

     

    26- Pohle. G. & Hittner. J. (2008). Attaining sustainable growth through corporate social responsibility. IBM Global Business Services. ISBN: GBE03019-USEN-02