تحلیل هندسی فرکتالی زلزلة ملارد (29 آذر 96)

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسنده

دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

در 20 دسامبر 2017 میلادی (29 آذر 1396 خورشیدی)، زلزلة متوسطی در عمق 15 کیلومتری زمین و با بزرگای 1/5، شرق استان البرز در حوالی شهرهای ملارد- مشکین‌دشت را تکان داد که موجب مصدومیت تعدادی از ساکنان محلی و تشویش خاطر استان‌های مجاور شد. در این تحقیق با بهره‌گیری از کاتالوگ پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی ایران، رویدادهای لرزه‌ای ملارد- تهران در بازة زمانی 2017 – 1964میلادی استخراج و به روش هندسی فرکتالی تحلیل شده است، راهکار ارائه‌شده در این تحقیق، مبتنی بر مطالعة توزیع مکانی چشمه‌های سطحی براساس تغییرات نسبت‌های طلایی بوده و هدف اصلی آن، ارزیابی مکانی این رویداد در ارتباط با لرزه‌خیزی غرب تهران است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که توزیع مکانی زمین‌لرزه‌های شرق استان البرز از اشکال مارپیچی تبعیت می‌کند و تعدادی از رویدادها دارای رابطة هندسی معنادار با رومرکز اصلی ملارد هستند. همچنین با استفاده از روش شبکه‌بندی ایزومتریک، سناریوی القای لرزه‌ای این سامانه بر روی گسل شمال تهران با تأکید بر مکان هندسی پس‌لرزه‌ها بررسی شد. در مجموع زلزلة ملارد برد مکانی معناداری بر روی گسل شمال تهران نداشت، ولی احتمال توزیع آن به‌سمت غرب وجود دارد (رخداد پس‌لرزه‌ها برای تکمیل چرخة هندسی آن اجتناب‌ناپذیر است).

کلیدواژه‌ها


[1]. Livio, M. (2002), “The Golden Ratio: The Story of Phi, the World's Most Astonishing Number”. New York: Broadway Books, p. 85.
[2]. Schoen, R. (1982). "The Fibonacci Sequence in Successive Partitions of a Golden Triangle." Fib. Quart. 20, 159-163, 1982.
[3]. Pappas, T. (1989). "The Golden Rectangle." The Joy of Mathematics. San Carlos, CA: Wide World Publ./Tetra, pp. 102-106.
[4]. Kagan, Y.Y. (2002). “Aftershock Zone Scaling”, Bull. of American Seismological Society, Volume 92, 641-655
[5]. Turcotte, D.D. (1997). Fractals and Chaos in Geology and Geophysics, New York, Cambridge University, Cambridge University Press, p397, 2nd Edition.
[6]. Kimberling, C. (1991). "A New Kind of Golden Triangle." In Applications of Fibonacci Numbers: Proceedings of the Fourth International Conference on Fibonacci Numbers and Their Applications,' Wake Forest University (Ed. G. E. Bergum, A. N. Philippou, and A. F. Horadam). Dordrecht, Netherlands: Kluwer, pp. 171-176.
[7]. Werner, M.J. (2011). “Earthquake Forecasting based on Data Assimilation: Sequential Monte Carlo Methods”, Nonlinear Process in Geophysics, 18, 49-79. 
[8]. Kabai, S. (2002). “Mathematical Graphics I: Lessons in Computer Graphics Using Mathematica”. Püspökladány, Hungary: Uniconstant, p. 79.
[9]. Berberian, M. (2014). “Earthquakes and Coseismic Surface Faulting on the Iranian Plateau”, Elsevier, 978-0-444-63297-5, Volume 17 - 1st Edition.
[10]. Ambraseys, N.N., and  Melville, C.P. (1982). A History of Persian Earthquakes,  New York, Cambridge University, Cambridge University Press, p150, 1st Edition.
[11]. Iranian Seismological Center, Institute of Geophysics, University of Tehran. (2017). Official Report on A magnitude 5.1 earthquake struck Alborz Province near Malard district, December, 20, 2017at 23:27 pm local time, http://irsc.ut.ac.ir/newsview_fa.php?&eventid=129954&network=earth_ismc__
[12].  Viswanath D. (2000).  “Mathematics of Computation, Random Fibonacci Sequences and the Number” 1.131988, American Mathematical Society, Volume 69, No 231, 1131-1155.
[13]. Sgrina V., Conti L., (2012). ‘A Deterministic Approach to Earthquake prediction” International Journal of Geophysics Vol. 2012, Article ID 406278, 1-20.
[14]. Boucouvalas A C., Gkasios M, Keskebes A, Tselikas NT, (2014).  “Leading Time Domain Seismic Precursors” 2ndIntern. Conf. on Remote Sensing and Geoinformation of the Environment (RSCy2014) Proc SPIE Vol.9229, 92291H, Paphos, Cyprus.
[15]. Mandelbrot B.B., (2003).  “The Fractal Geometry of  Nature”  W.H. Freeman and Company Press, YALE University, New York, USA, 466P.