استراتژی علم مخاطره‌شناسی؛ آیا علم مخاطره‌شناسی استراتژی دارد؟

نوع مقاله : پژوهشی بنیادی

نویسنده

استاد دانشگاه تهران

چکیده

برای بررسی ماهیت علمی مخاطره‌شناسی علی رغم تلاش‌هایی که  صورت گرفته است ، ناچیز است  و این یک چالش جهانی است.  زیرا تحقیقات علمی-تجربی اندکی در این زمینه وجود دارد. از طرفی ، در بسیاری از کشورها نگاه سنتی به این علم بیشتر از نگاه آکادمیک است. دانشمندان معاصر علوم شناختی مربوط به مخاطرات با توسعه و تبیین ماهیت دانشی مخاطرات، پیچیدگی تحقیق علمی مربوط به مخاطرات را از طریق بررسی مستقیم رویدادهای مخاطره‌آمیز و عمل آزمایشگاهی و کار گاهی  و تدوین سناریو  به شناختی  ساده تبدیل می‌کنند. استراتژی مخاطره‌شناسی هم بر همین مبنا تبیین می‌شود. یعنی ساده سازی دانش مخاطره شناسی . پرسش «آیا دانش مخاطره‌شناسی استراتژی دارد و اگر دارد، چیست؟» در همین راستاست. پاسخ به این پرسش از بررسی رویدادهای مخاطره‌آمیز، واکنش علمی به آن رویدادها و توسعۀ دانشی مخاطره‌شناسی در طول زمان حاصل شده و می‌شود. بنابراین هدف این مقاله،  ضمن معرفی استراتژی دانش مخاطره‌شناسی، نشان دادن نقش فرادستی استراتژی برای تقویت بنیان فکری مخاطره‌شناسی و ارائۀ بینشی از ماهیت علمی و سودمندی این دانش در زمان معاصر است. این مقاله با استفاده از روش تبیین کیفی و در نظر گرفتن پیشفرض‌های مؤثر بر تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و انتخاب بهترین رویکرد دانشی نوشته شد. نتیجه این است که چهارده  استراتژی برای مخاطره‌شناسی تبیین شد. نوآوری این مقاله، ابداع مفاهیم جدید و قابل اعتماد در مورد مخاطرات و شناخت رویکردی جدیدتر در مواجهه با آن و توجه قرار دادن مکتب طراحی این علم است که امید است راهبردهایی  آموزنده برای تقویت دانش  مخاطرات  در حال و آینده باشد و  به کارگروه‌های ملی و بین‌المللی کمک ‌کند تا اثر مخاطرات را با بهره‌گیری از استراتژی، کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها


  • Alexander, D.E. (2002). Principles of Emergency, Planning and Management, Oxford University Press, New York.
  • Bobrowesky, P.T. (2013). Encyclopedia of Natural Hazards, Springer. New York, ISBN 978-90-481-8699-0
  • Cambridge Academic Content Dictionary @ Cambridge University Press.
  • Hansen, J.E.; Sato, M.; Berger, A.; Mesinger, F.; & Sijacki, D. (2012). Paleoclimate implications for human-made climate change, Springer.
  • Harre, R. (1985). The Philosophy of Science. Second edition, Oxford University Press, Oxford.
  • Holy Quran.
  • Inkpen, R. (2005). Science, Philosophy and Physical Geography, Rutledge, London.
  • Keith, D.W.; Ha-Duong, M.; & Stolaroff, J.K. (2006). “Climate strategy with CO2 capture from the air”, Clim Chg, 74, pp: 17-45.
  • Kvenvolden, K.A. (1993). “Gas Hydrates - Geological Perspective and Global Change” Rev Geophys, 31, pp: 173-187.
  • Mintzberg, H. (2007). Traking Strategies, toward a general theory, Oxford press, New York.
  • Moghimi, E. (2013), The Philosophy of Environmental Change, Second edition, University of Tehran Press. Tehran.
  • Moghimi, E. (2014). Hazards Science, University of Tehran Press, ISBN 978-964-03-6659-2.
  • Moghimi, E. (2014).“Why hazards science ?Definition and necessity”, Iranian Journal of Hazards Scuence, 1(1).
  • Moghimi , E . (2021) , Lecture, The First National Conference on Geography and Environmental Hazards, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran, January 7, 2021.
  • Moore, J.I. (2001). Writers on strategy and strategy management, (2nd ed), London, Penguin.
  • United Nations Environment Programme (UNEP), (2010). Assessing the Enviromental Impacts of Consumption and Production: Priority Products and Materials. Hertwich, E., et al., unep.org/resourcepanel/Publications/PriorityProducts/tabid/56053/Default.aspx. United Nations Office for Disaster Risk Reduction,International Science Council (2021). Hazard definition and classification review.
  • United States Department of State (2011). Final Environmental Impact Statement: http://www.keystonepipelinexl.state.gov/clientsite/keystonexl.nsf/Fact%20Sheet.pdf?OpenFileResource accessed 28 December 2011.
  • S. Geological Survey (2013). Natural Hazards Science Strategy—Promoting the Safety, Security, and Economic Well-Being of the Nation.