گونه‌شناسی مخاطرات در علم مخاطره‌شناسی (آیا علم مخاطره‌شناسی گونه‌های خاصی دارد؟)

نوع مقاله : یاداشت پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران

2 دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران

10.22059/jhsci.2023.356665.770

چکیده

فعالیت‌های مردم و جوامع طی سدۀ گذشته افزایش چشمگیری داشته و تأثیر زیادی بر محیط طبیعی و محیط زندگی جوامع و بر مردم به‌صورت جمعی یا فردی داشته است. از طرفی اثر رویدادهای طبیعت نیز بر فعالیت‌های مردم و جوامع در حال فزونی است. بر این اساس ماهیت علم مخاطره‌شناسی سنجش اثر مخاطره‌آمیز این فعالیت‌ها و رویدادهاست. روش تولید این مقاله تحلیل تجربی و تاریخی است و مجموعه شناخته‌شده‌ای از شهادت‌ها و شکایت‌های محیط طبیعی و اجتماعی را در بر دارد، البته آن مقدار که نویسندگان از آن بی‌خبر نمانده‌اند. پرسش این مقاله این است که این فعالیت‌ها و رویدادها سبب چه نوع مخاطراتی شده است و براساس آن مخاطرات، علم مخاطره‌شناسی دارای چه گونه‌هایی است؟ پاسخ به این پرسش سبب خواهد شد که مخاطره‌شناسان به‌صورت بنیادی و سازمان‌یافته و به‌طور فزاینده و فعال‌تر مشغول ابعاد حل و مدیریت مخاطرات اجتماعی، فردی و محیط طبیعی شوند و از طرفی سهم علم مخاطره‌شناسی برای درک مخاطرات در توسعه یابد و همچنین دیگر علاقه‌مندان از رشته‌های دیگر علوم که فرصت ورود به علم مخاطره‌شناسی را می‌یابند، به قلمرو گونه‌شناسی علم مخاطرات رهنمون شوند.

کلیدواژه‌ها


  1. Glade, T., & Nadim, F. (2014) Early warning systems for natural hazards and risks. Nat Hazards, 70,1669–1671. doi:10.1007/s11069-013-1000-8
  2. Iodice D’Enza, A., & Greenacre, M.J. (2010). Multiple correspondence analysis for the quantificationand visualization of large categorical data sets. In Proceedings of SIS09 StatisticalMethodsfor the Analysis of Large Data-Sets, Pescara. Padova: CLEUP.
  3. Moghimi, E. (2014). Hazards Science. University of Tehran Press. ISBN 978- 964-03-6659-2.
  4. Moghimi, E. (2014). Why hazards science?. Definition and necessity. Iranian Journal of Hazards Science, 1(1).
  5. Peters, K., Peters, L.R., Twigg, J., Walch, C. (2019). Disaster Risk Reduction Strategies: Navigating Conflict Contexts. Overseas Development Institute, London, UK.
  6. Smith, K., & petley, D. N. (2009). Environmental Hazards, Assessing Risk and reducing disaster, 5th edn, London Routledge.
  7. UNSD (2013). Best Practice Guidelines for Developing International Statistical Classifications. United Nations Statistics Division (UNSD), Expert Group on International Statistical Classifications.
  8. United Nations Office for Disaster Risk Reduction, International Science Council (2021). Hazard definition and classification review.
  9. WMO (2018). Multi-hazard Early Warning Systems: A Checklist. Outcome of the first multi-hazard early warning conference, 22 to 23 May 2017, Cancún, Mexico. World Meteorological Organization (WMO).