نقش رسانه‌های جمعی در هدایت افکار عمومی در مواجهه با مخاطرۀ آبی

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 سردبیر گروه رسانة ادارة پژوهش خبری صداوسیما، دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 سردبیر گروه سیاسی ادارة پژوهش خبری صداوسیما، دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

3 سردبیر گروه اقتصاد ادارة پژوهش خبری صداوسیما، کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی؛ دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

موضوع پژوهش پیش‌رو، نقش رسانه‌های جمعی در هدایت افکار عمومی در مواجهه با مخاطرة آبی است. هدف این تحقیق، بازنمایی وضعیت موجود منابع آبی کشور از یک سو و نشان دادن نقش رسانه‌های جمعی در جلوگیری از تشدید مخاطرة آبی در ایران از سوی دیگر است. برای این منظور در این تحقیق با 10 نفر از متخصصان حوزة کشاورزی، محیط زیست، منابع طبیعی و همچنین متخصصان رسانه و علوم ارتباطات مصاحبه عمیق انجام گرفت و با استفاده از کدگذاری باز و کدگذاری محوری، نتایج تجزیه‌و‌تحلیل یافته‌ها در گروه‌های فرعی و اصلی دسته‌بندی شد. براساس یافته‌های این تحقیق، اکنون ایران در حوزة آب در مرحلة مخاطره قرار دارد و به مرحلة بحران نرسیده است؛ بنابراین در این مقطع زمانی، نقش رسانه‌های جمعی بسیار پراهمیت است. رسانه‌های جمعی در مرحلة مخاطره، سه وظیفة مهم دارند: پیشگیری، آمادگی و پیش‌بینی. براساس یافته‌های این تحقیق، در مرحلة پیشگیری رسانه‌های جمعی می‌توانند فرهنگ‌سازی، آموزش، نظارت و مطالبه‌گری را در دستور کار قرار دهند. در مرحلة آمادگی، آنها می‌توانند همبستگی اجتماعی را با آموزش صحیح به شهروندان تعمیق دهند و در مرحلة پیش‌بینی نیز می‌توانند به آگاه‌سازی مخاطبان در خصوص مخاطرات منابع آبی کشور مبادرت ورزند تا در کنار نهادهای متولی آب از فرو افتادن کشور از مرحلة مخاطره به مرحلة بحران آب جلوگیری کنند.

کلیدواژه‌ها


[1].       اسماعیلی‌فرد، مریم؛ و کاوه فیروز، حسن (1395). «آسیب‌شناسی سیاستگذاری آب در ایران»، فصلنامة راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، ش 21، ص 197‌-16.
[2].              بریچر، مایکل؛ و ویلکنفلد، جاناتان (1382). بحران، تعارض و بی‌ثباتی، ترجمۀ علی صبحدل، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
[3].              رنانی، محسن (1394). نشست نقش باورها، ارزش‌ها و سرمایة اجتماعی در حکمرانی آب، تهران: اندیشکدة تدبیر آب.
[4].              ساروخانی، باقر (1386). روش‏های تحقیق در علوم اجتماعی (جلد اول، اصول و مبانی)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
[5].       صفاری‌نیا، مهرزاد؛ و سیدآبادی مقدم، مریم (1387). درآمدی بر مدیریت و تعامل با افکار عمومی در شرایط بحران، تهران: انتشارات روابط عمومی و امور بین‌الملل وزارت نیرو.
[6].              صلواتیان، سیاوش (1389). رسانه‌ها و مدیریت بحران - پیش‌بینی، پیشگیری، آمادگی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
[7].       لیندلف، تامس‌؛ و تیلور، برایان (1388). روش‌های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمۀ عبدالله گیویان، تهران: انتشارات همشهری، ص 287 و 347.
[8].              مقیمی، ابراهیم (1394). دانش مخاطرات؛ برای زندگی با کیفیت بهتر، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
[9].              نصراللهی، اکبر (1389). مدیریت پوشش خبری بحران در رسانه‌های حرفه‌ای، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه‌ها.
[10].          نصرالهی، اکبر (1393). راهنمای پوشش خبری در رسانه‌ها، تهران: خبرگزاری فارس، ص 3، 162 و 163.
[11].     نصرالهی اکبر؛ و توانا، لادن (1394). «بررسی تطبیقی دیدگاه‌های کارشناسان و مدیران آبفای ایران با پوشش اخبار آب در شبکه‌های 1 و 5»، فصلنامة پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست‌و‌دوم، ش 2.
[12].          هومن، حیدرعلی (1389). راهنمای عملی پژوهش کیفی، تهران: سمت، ص 156.
[13].             madani, kaveh (2015) irans Looming water crisis, The Middle east in London.
[14].             martirani, laura alves; Peres, Isabela kojin (2016) water crisis in Sao Paulo: news coverace, Public Perception And The Richt To Information, , ambient & sociedade Sao Paulo v. XIX. n 1 p 1-120, Jan – mar.